# Je boek Happy in je werk komt bijna uit. Dit heb je geschreven omdat je lange tijd niet happy met je werk was. Terwijl het leek of je prachtige, uitdagende banen had. Kun je dat toelichten?

‘Bijna twintig jaar was ik werkzaam als interim-directeur in de mediawereld. De laatste jaren bestond mijn werk voornamelijk uit reorganiseren. Dat is nou niet echt werk waar je vrolijk van wordt. Misschien ben ik er wel goed in, maar het is niet zo dat ik dat leuk vind om te doen. Ik merkte dat ik meer hou van opbouwen en nieuwe dingen in de markt zetten dan van afbreken. Alhoewel het eerste niet mogelijk is zonder het laatste overigens. Ik merkte dat ik daar steeds minder zin in had, maar ik werd wel voor die klussen gevraagd. Steeds zei ik weer ‘ja’, omdat ik koos voor de veiligheid van een inkomen. Gaandeweg kwam ik tot de conclusie dat ik dit helemaal niet wilde. Zo begon het.’

# Was er een specifiek moment waardoor jij wist dat je écht niet meer gelukkig was op je werk?

‘Dat was er zeker. Op een gegeven moment stond ik schreeuwend tegenover de financieel directeur. In de dertig jaar dat ik werk, had ik nog nooit meegemaakt dat ik mijn zelfbeheersing verloor. Ik herkende mezelf totaal niet meer. Een paar maanden daarvoor was mijn vader overleden en daar zat ik natuurlijk ook erg mee. Ik was verdrietig en daar bovenop gefrustreerd over de opdracht die ik op dat moment deed, want ik moest wederom veel mensen ontslaan. Die schreeuwpartij was het moment dat ik dacht: hé, ho, stop. Nu is er echt iets aan de hand. Zo wil én zo kan ik niet verder. 

Bovendien gaf het overlijden van mijn vader me ook een nieuw inzicht. Ik dacht: het leven kan zo over zijn. En dan besteed ik dus een groot deel van mijn tijd aan iets wat ik eigenlijk niet leuk vind. Sterker nog, waar ik ongelukkig van word. Met dat besef ben ik meteen aan de slag gegaan.’

Die schreeuwpartij was het moment dat ik dacht: zo wil ik niet meer verder

# Wat was je eerste stap?

‘Mijn eerste stap was om terug te blikken naar wat ik allemaal had gedaan. In de jaren daarvoor had ik al vaker gedacht: ik moet wat anders gaan doen. Daarom had ik al allerlei experimenten gedaan en van alles geprobeerd, maar het liep op niets uit. Terugkijkend daarop kwam ik tot de conclusie dat ik was begonnen met de verkeerde vraagstelling. Want tijdens mijn zoektocht stelde ik mezelf steeds de vraag: ‘Hoe vind ik werk om geld mee te kunnen verdienen?’ Dat was het verkeerde vertrekpunt. De juiste vraag was ‘Hoe vind ik werk waarin ik kan doen wat ik het liefste doe?’ Want als je dat werk vindt, dan volgt dat geld “vanzelf”.

Om uit te vinden waar ik gelukkig van werd, ging ik een dagboek bijhouden. Dit noem ik in mijn boek het flowdagboek. Hierin hield ik bij waar ik blij van werd en in flow van raakte, en waar ik energie van kreeg en waarvan niet. Flow ontstaat als je doet wat precies bij je past en bij wat je kunt. Maar wat mij ‘in flow’ bracht, wist ik eigenlijk niet. En ik ben niet de enige. De meeste mensen weten niet echt wat ze kunnen en wat ze willen’.

# Waarom is het eigenlijk zo belangrijk dat we gelukkig zijn op ons werk?

‘Werk vormt samen met liefde de twee pijlers voor een gelukkig bestaan. Het is een heel belangrijk onderdeel van ons leven. Ga maar na, we besteden een kleine 100.000 uur van ons leven aan werk. Dat is een enorm groot deel van je leven. Het zou zonde zijn, bijna kapitaalvernietiging, als je zo veel tijd bezig bent met iets wat je niet gelukkig maakt. Veel mensen kennen het probleem, ik ben daarin zeker niet de enige. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat 67% van de werkenden in Nederland niet happy is in hun werk.’

# Wat heb je nodig om gelukkig te zijn op je werk?

‘Ten eerste moet je werk doen waar je goed in bent en wat je graag doet. Werk waar je jouw kwaliteiten goed in kwijt kunt. Dat betekent dat je jezelf goed moet kennen. Daarnaast is een zekere mate van autonomie belangrijk. Je moet een bepaalde vrijheid hebben om werk te doen, zoals jij denkt dat het goed is. Wat als derde een grote rol speelt, is een goede leidinggevende. Die bepaalt voor een groot deel of jij plezierig kunt werken of niet. Als je inzoomt op die 67 procent werkenden die niet happy is in zijn werk, dan geeft 80 procent daarvan aan dat hij niet gelukkig is omdat de relatie met de baas niet goed is. Dat is een hoog percentage. Leidinggevenden spelen een zeer grote rol in het werkgeluk van anderen.

Ook is het van belang dat je het gevoel hebt dat het werk wat je doet zinvol is. Dus niet dat je denkt: wat doe ik hier eigenlijk, wat voor wezenlijke bijdrage lever ik? Daarnaast speelt het geluk van anderen een grote rol. Werk waar je het meest gelukkig van wordt, is werk waarmee je anderen blij maakt. Dat was ook een verklaring waarom ik eerder zo ongelukkig was in mijn werk. Mijn baan bestond toen juist uit het ongelukkig maken van mensen – ik moest ze immers ontslaan. Als laatste moet je goed passen in het bedrijf waar je werkt. Je kan nog zo goed zijn in je werk, maar als je niet past binnen de waarden en normen (de cultuur) van het bedrijf of de omgeving waarin je werkt dan word je ook ongelukkig.’  

# Stel ik kom er achter dat ik niet meer happy ben en ik wil verandering. Waar moet ik beginnen?

‘Het begint bij het stellen van de juiste vraag aan jezelf. In mijn geval begon ik steeds met de verkeerde vraag: hoe kan ik geld verdienen? Na de juiste vraag volgt dat je eens goed bij jezelf te rade moet gaan. Wie ben ik? Wat kan ik? Om uiteindelijk vast te kunnen stellen: Wat wil ik? Want de meeste mensen, waaronder ikzelf, kennen zichzelf eigenlijk niet. Ze weten niet waar ze goed in zijn en wat ze willen. Zelfonderzoek en zelfinzicht dus.’

We besteden een kleine 100.000 uur van ons leven aan werk dan moet je toch iets doen dat je gelukkig maakt

# Hoe pak je dat zelfonderzoek het beste aan?

‘Dat kun je op allerlei manieren doen. Je kunt jezelf vragen stellen over de verschillende facetten van je persoonlijkheid. In mijn boek beschrijf ik daar allerlei manieren voor en verwijs ik naar een goede test op internet. Wat daarnaast zeker niet mag ontbreken, is dat je andere mensen bevraagt. Want een ander kent je vaak beter dan dat jij jezelf kent. Vraag mensen in je omgeving bijvoorbeeld wat ze jouw sterke punten vinden en of ze daar ook voorbeelden van kunnen geven.  

Bovendien is het ook belangrijk om terug te kijken: waar kom ik eigenlijk vandaan? Uit welk nest kom ik en wat betekent dit voor de keuzes die ik heb gemaakt. Mensen zijn zich er vaak niet van bewust dat hun opvoeding en de verwachtingen van hun ouders een wezenlijke invloed hebben op de keuzes die zij maken. Keuzes die niet altijd de beste voor zichzelf zijn. Als laatste: houd een flowdagboek bij. Dit is heel concreet en daar kun je echt mee aan de slag.’